Gözden kaçırmayın

İstanbul'un Kalbinde Bir Sakinlik Vahası: Kuzguncukİstanbul'un Kalbinde Bir Sakinlik Vahası: Kuzguncuk

Bir zamanlar İstanbul'un siluetini şekillendiren, damları teneke kaplı derme çatma evlerden oluşan "teneke mahalleler", kentin hızlı dönüşümü içinde kaybolup gitti. Ancak, Gaziosmanpaşa'ya bağlı tarihi Küçükköy bölgesinin ara sokaklarında, bu tarihin izlerini ve sabahın erken saatlerinde yankılanan kaynak seslerini bulmak hala mümkün.


Teneke Mahallelerin Tarihsel Kökeni


19. yüzyıl İstanbul'unda ortaya çıkan teneke mahalleler, erken modern kent yoksulluğunun tipik bir örneği olarak kayıtlara geçti. Nişantaşı, Bomonti

  • Feriköy ve Kumkapı gibi bölgelerde, kentin zengin semtlerinin hemen yanı başında konumlanan bu mahalleler, "görkemli bir yoksulluğa" ev sahipliği yapıyordu. Enformel malzemelerle inşa edilen bu evlerde yaşayan sakinler, mandıracılık, bostancılık, hurdacılık, kalaycılık gibi marjinal iş kollarında hayat mücadelesi veriyordu.


    • Küçükköy'ün Sosyo

  • Mekansal Dokusu


    • Toplam nüfusu 250 bini aşan Küçükköy, 1962'de belde belediyesi olmuş, 1981'de ise Gaziosmanpaşa'ya bağlanmıştır. Gaziosmanpaşa bölgesi, İstanbul'daki gecekondu ve teneke mahalle oluşumlarının tarihsel olarak yoğun yaşandığı alanlardan biri olarak bilinmektedir. Küçükköy'ün mahalle aralarında, benzer sosyo

  • mekansal dokuların izlerini görmek kuvvetle muhtemeldir.


Sabahın İlk Seslerinin Anlamı


"Sabahın ilk kaynak sesleri" ifadesi, teneke mahallelerdeki hayatın erken başlayan emek yoğun temposunu simgelemektedir. Kaynakçılık, bu bölgelerdeki enformel iş kolları arasında yer alan mesleklerden biriydi. Teneke malzemenin işlendiği bu meslek, aynı zamanda mahallenin fiziksel dokusuyla da örtüşüyordu. Bu sesler, yoksul kesimin gün doğmadan işbaşı yapmasının ve enformel ekonomi içindeki var olma mücadelesinin bir göstergesiydi.


Kentsel Dönüşüm ve Yok Oluş


1980'lerden itibaren hız kazanan kentsel dönüşüm süreçleri, çoğu teneke mahallenin ortadan kalkmasına neden oldu. Bu süreç, en alt gelir grubundaki sakinleri yerinden etmiş ve sosyal dokuyu derinden etkilemiştir. Günümüzde, Küçükköy'ün youn nüfuslu bir mahalle olarak dönüşen yapısı içinde, tarihi teneke mahalle dokusunun ne ölçüde korunduğu ise ayrı bir araştırma konusudur.